فازمتر یک دستگاه الکتریکی ساده است که می توانید از آن برای مشاهده اینکه آیا مدار دارای جریان است یا خیر استفاده کنید. انجام این کار چند نیاز مفید را برآورده میکند. اگر برای کار روی مدار آماده میشوید، میتوانید ببینید که آیا برق به آن جریان دارد یا خیر، و اگر میخواهید مشکل الکتریکی را تشخیص دهید، میتوانید از فازمتر استفاده کنید تا ببینید آیا واقعاً برق به دستگاه غیرفعال جریان دارد یا خیر. در ادامه این مقاله از فروشگاه ریاحی هر آنچه باید درباره فاز و نول و تشخیص این دو از یکدیگر بدانید را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
فاز و نول چیست
فاز سیم رسانایی است که جریان دارد و نول سیم رسانایی است که جریان ندارد. بنابراین در صورت وجود جریان برق در یک سیم آن سیم فاز است. برای تشخیص سیم فاز از نول از فازمتر استفاده کنید. به این نکته توجه داشته باشید که در شب ممکن است یک برق حدود 70 ولت در سیم نول وجود داشته باشد. بنابراین بهتر است از لمس مستقیم سیم نول در این بازه زمانی خودداری کنید.
تشخیص فاز از نول با فازمتر
برای تشخیص نول از فاز مراحل زیر را دنبال کنید:
1- پوشش ها را بردارید
هر پوششی را که ممکن است دسترسی به مداری را که می خواهید آزمایش کنید محدود کند، بردارید. به عنوان مثال، اگر در حال آزمایش یک پریز برق در خانه خود هستید، برای دسترسی به مدار باید پیچ درپوش پریز و سپس خود پوشش را بردارید. هیچ روش کاملی برای انجام این کار وجود ندارد، زیرا ممکن است روی تجهیزات و لوازم الکتریکی مختلف کار کنید.
2- نقطه اتصال را پیدا کنید
یک نقطه خوب برای لمس فازمتر، شناسایی کنید. مهم است که نوک پیچ گوشتی یک سیم لخت یا اتصال فلزی برهنه از سیم را لمس کند، نه قسمت عایق سیم را. به عنوان مثال، هنگام آزمایش یک پریز برق، برخورد نوک فازمتر به پیچی که سیم ورودی را نگه می دارد، فکر خوبی است.
3- اتصال را برقرار کنید
نوک فازمتر را به سیمی که در حال آزمایش هستید متصل کنید، مطمئن شوید که دسته عایق پیچ گوشتی تستر را نگه دارید. به دسته پیچ گوشتی نگاه کنید. اگر چراغ نئون کوچک در دسته روشن شود، برق به مدار می رود. در غیر این صورت مدار خاموش است. و جریان الکتریکی وجود ندارد.
تشخیص فاز از نول بدون فازمتر
با اینکه روش تشخیص فاز و نول با فازمتر بسیار رایج است، راه های دیگری هم برای انجام این کار وجود دارد. در ادامه هر یک از این راهکار ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد:
1- با استفاده از رنگ
بر اساس پیوست ۱-۲-۴ مبحث ۱۳ نظام مهندسی سیم های فاز معمولا خاکستری، سفید یا سیاه بوده و سیم های نول رنگ آبی کم رنگ دارند. البته این موارد در همه جا یکسان نیست.
2- موتور الکتریکی
موتور های الکتریکی که دو سر مشخص دارند می توانند برای تشخیص فاز و نول مورد استفاده قرار گیرند. در این روش موتور الکتریکی با توجه به این که جریان از کدام سمت به آن وارد شروع به چرخیدن می کند.
3- استفاده از مولتی متر
برای تشخیص فاز و نول بدون فازمتر می توانید از مولتی متر استفاده کنید. در این روش باید درجه آن را روی ac volt که حدود ۳۰۰ تا ۷۵۰ است قرار داده و یکی از پراب ها را در تماس با زمین یا لوله آب قرار دهید. در صورتی که طرف دیگر به فاز متصل شود، ولتاژ را خواهید دید.
کلام آخر
در این مقاله، روشهای مختلف برای نحوه تشخیص فاز و نول را مورد بررسی قرار دادیم. نتایج نشان داد که این روشها میتوانند با دقت بالا و تاخیر کم، سیمهای فاز و نول را تشخیص دهند و از احتمال خطا در سیستمهای توزیع برق جلوگیری کنند. همچنین متوجه شدیم که فازمتر تنها وسیله برای انجام این کار نیست. امیدواریم بیشتر با مفهوم فاز و نول و نحوه تشیص آن ها از یکدیگر آشنا شده باشید.